ثبت عادی و ثبت عمومی املاک چه تفاوت هایی با هم دارند؟

قوانین ثبت را از لحاظ و محتوا و نحوه اجرا از شروع تاکنون به 2 بخش تقسیم کرده اند:

1. ثبت عادی        2) ثبت عمومی

ثبت عادی چه ویژگی هایی دارد؟

با تصویب قانون در 21 فروردین ماه 1302 شمسی عملیات اجرائی قانون مزبور آغاز شد. در بدو امر ادراه کل ثبت کسور افتتاح و شروع به فعالیت نمود و ثبت تهران از متقاضیان درخواست ثبت پذیرفت و به تدریج در شهر های بزرگ و مراکز استان ها، ادارات ثبت تشکیل شد.

بر اساس مقررات فوق، هر گونه عملیات ثبتی بر حسب خواسته متقاضیان انجام می شد، به همین جهت آگهی های نوبتی و تحدیدی به صورت موردی منتشر می گردید.

از ویژگی های آن عدم تعیین شماره پلاک مجاورین هنگام تحدید حدود و صدور سند مالکیت بوده است، همچنین تحدید حدود ملک در بدو امر ضمن تنظیم اظهارنامه انجام می پذیرفت و بعدا آگهی نوبتی با ذکر حدود انتشار می یافت.

هر چند در قوانین مذکور تغییرات و اصلاحاتی به عمل آمد و به نوعی عمومی و اجباری بودن از مفاد آن استنباط می شد ولی کلیه عملیات ثبتی که از بدو تصویب قوانین مزبور تا تصویب قانون 26/12/1310 انجام یافته معروف به ثبت عادی است.

ثبت عمومی چه ویژگی هایی دارد؟

ثبت عمومی در 26 اسفند ماه سال 1310 با نسخ قوانین قبلی و تصویب قانون جدید ثبت اسناد و املاک، شروع به فعالیت کرد.

ویژگی خاص در ارتباط با این بخش این است که تحقیق برای توزیع اظهارنامه به صورت عمومی انجام می پذیرد و تحدید حدود املاک عمومی بعد از انتشار آگهی نوبتی به عمل می آید.

گرایش به عملیات عمومی و اجباری و اعتبار به عملیات ثبت مقدم از مواد مختلف در این قانون مشهود است. الزامی بودن ثبت املاک، تعیین جریمه برای متخلفین و عدم ثبت انتقالات و انجام عملیات عمومی از نکات بارز این قانون است.

قانون در راستای بروز انگیزه و تشویق مالکین به همکاری و پی گیری در انجام عملیات ثبتی نیز توجه داشته است.

برای نمونه از لحاظ اجبار در ماده 12 قانون ثبت در بدو تصویب مقرر داشته بود، چنانچه ظرف مدت ده سال اط تاریخ انتشار آگهی مالکین درخواست ثبت املاک خود را ننمایند، دادستان آن ملک را به ثبت می رساند تا قیمت یا منافع آن را به مصرف خیریه برساند.

شدت اجبار برای تقاضای ثبت در بدو تصویب به شدت احساس می شود، که ماده مذکور در تاریخ 10/3/1322 اصلاح گردید و مجازات تاخیر در اقدام ثبت را تعدیل نموده و جریمه 25 درصد و جلوگیری از انتقال را جایگزین کرد.

به طور کلی می توان نتیجه گرفت که ثبت عمومی به عملیاتی گفته می شود که بر اساس قانون مصوب 26/12/1310 انجام می پذیرد و تغییر و اصلاح و حذف و الحاق به قانون فوق ، همه در راستای سیاست عمومی و اجباری بودن عملیات ثبتی است و معروف به ثبت عمومی است.

تفاوت های ثبت عادی و ثبت عمومی املاک:

• ثبت عادی، موضوع قوانین ثبتی قبلی است؛ در حالی که در قانون فعلی تنها ثبت عمومی مورد توجه قانون گذار می باشد. به عبارت دیگر، به موجب قانون ثبت کنونی، ثبت عادی منسوخ گردیده است.
• فرایند ثبت عادی با تقاضای متقاضی انجام می شد یعنی اجرای آن منوط به تقاضای متصرف و مدعی مالکیت بود، لیکن ثبت عمومی به موجب ماده ۹ قانون ثبت، وظیفه دولت است و رأسا باید نسبت به انجام آن، مبادرت نماید ولو آنکه متصرفین تقاضای ثبت نکرده باشند.
• ثبت عادی به موجب قوانین ثبتی، گاه اجباری و گاهی اختیاری بوده، اما طبق قانون ثبت فعلی، ثبت عمومی، اجباری است.
• ثبت عادی ایجاب می نمود که برای هر ملک، تشریفات قانونی جهت ثبت ملک از قبيل نشر آگهی، تحدید حدود و غیره مستقلا و به طور جداگانه صورت گیرد و این امر، مانع از سرعت جریان ثبت املاکمی‌گردید ولیکن در ثبت عمومی،تشریفات مزبور به صورت عمومی و توأمان انجام می‌شود.
• ثبت عادی به موجب تقاضانامه به عمل می آید و ثبت عمومی به وسیله اظهار نامه.